طیف سنجی جرمی پلاسمایی جفت شده القایی (Inductively coupled plasma mass spectrometry) یکی از انواع روش های طیف سنجی می باشد که در مقایسه با روش های دیگر به دلیل حساسیت و دقت بالا در آنالیز فلزها و فلزهای سنگین و برخی نافلزات مورد استفاده قرار می گیرند. این روش قابلیت اندازه گیری مقادیر بسیار کم از هر نمونه را دارد؛ از این بسیار مورد استفاده در انواع صنایع قرار می گیرد.
آلودگی آب ها و آبزیان
ماهی ها یکی مهمترین منابع غذایی بشر هستند که سرشار از پروتئین، اسید چرب امگا 3 و چربی های اشباع کم می باشند و در بسیار از مناطق دنیا به صورت گسترده مورد استفاده قرار می گیرند. اما به دلیل آلودگی های آب که توسط انسان ها در آب ها ایجاد میشوند، ماهی ها ممکن است مقادیری از فلزات سنگین مانند آرسنیک، کادمیوم، سرب، جیوه و نیکل باشند که از غذایی که در آب می خورند، جذب شوند. در این صورت این فلزات سنگین همچنان که وارد بدن موجودات زنده می شوند و در آن تجمع می یابند و گاهی باعث بیماری می شوند، بلکه در طولانی مدت در اکوسیستم هم باقی می مانند. اگر ماهی ها توسط این فلزات تغذیه شوند، باعث بیماری ها و مسمومیت های جدی در انسان می شوند؛ مثلا بیماری میناماتا که در اثر مسمومیت با جیوه در انسان ایجاد می شود. جیوه برای انسان بسیار سمی می باشد و این سم از طریق خوردن ماهی آلوده به جیوه به بدن وارد می شود.
برای آنالیز عناصری که در ماهی وجود دارند از طیف سنج جرمی پلاسمای القایی استفاده میکنیم و دستگاه مورد استفاده نیز دستگاه طیف سنجی ICPMS-2030 شیمادزو میباشد. این دستگاه دارای حساسیت بالا می باشد، همچنین به دلیل استفاده از سیستم برخورد گاز هلیوم باعث کاهش تداخل طیفی ناشی از برخورد آرگون و کلر می باشد.
آنالیز عناصر موجود در ماهی
اندازه گیری عناصر موجود در ماهی با استفاده از دستگاه ICPMS-2030
نمونه ای که در این آنالیز مورد استفاده قرار می گیرد، ماده مرجع شامل پروتئین ماهی برای آنالیز فلزات کمیاب (DORM-4) در آن، از شورای تحقیقات ملی کانادا می باشد. برای این پژوهش نمونه به این صورت آماده شد که، 0.5 گرم از ماهی در ظرفی قرار گرفت. سپس 0.5 میلی لیتر اسید نیتریک غلیظ، 2.0 میلی لیتر پراکسید هیدروژن و 1.0 میلی لیتر آب به آن اضافه شد. برای آنالیز فلزات موجود در ماهی از روش استاندارد AOAC 999.10 استفاده شد که این روش جهت اندازه گیری میزان فلزات با استفاده از روش هضم شیمیایی می باشد که برای هضم از مایکرویوو استفاده شده است. پس از فرآیند هضم، آب دیونیزه به حجم کلی 200.0 میلی لیتر به نمونه هضم شده اضافه شد.
نحوه تهیه نمونه های استاندارد جهت آنالیز نمونه ماهی
برای تهیه نمونه استاندارد برای کالیبراسیون از 1000 ppm استاندارد های مس، آهن و روی و 100 ppm از محلول استاندارد چند عنصر ICP IX که حاوی آرسنیک، کادمیوم، کروم، جیوه، نیکل، سرب و سلنیوم می باشد، تهیه شده است. محلول های استانداردهای داخلی هم از 1000 ppm بیسموت، ژرمانیم، ایندیم و اسكاندیم که با غلظت 10 ppb با آب مقطر رقیق شده، تهیه شده است.
آنالیز عناصر موجود در ماهی با دستگاه ICPMS
نتایج آنالیز نمونه ماهی با استفاده از دستگاه
اندازه گیری عناصر موجود در ماهی توسط دستگاه طیف سنجی ICPMS-2030 ساخته کمپانی شیمادزو انجام شد و تمام عناصر حتی با کمترین مقادیر موجود در ماهی اندازه گیری شدند. همانطور که در جدول زیر قابل مشاهده است، دقت مقادیر اندازه گیری شده بسیار بالاتر می باشند و آلودگی در آن وجود ندارد.
مقادیر اندازه گیری شده عناصر موجود در نمونه ماهی با استفاده از دستگاه طیف سنج جرمی ICPMS
اندازه گیری با استفاده از دستگاه طیف سنج جرمی ICPMS-2030 شیمادزو، که مجهز به سیستم برخورد بین مینی مشعل و گاز هلیوم است، انجام شد. وجود مینی مشعل باعث کاهش هزینه کارکرد مرتبط با استفاده از گاز آرگون می شود. سیستم برخورد گاز هلیوم تداخل طیفی ناشی از یونهای چند اتمی را کاهش می دهد و باعث کاهش خطا در اندازه گیری ها می شود. همچنین دستگاه طیف سنج جرمی ICPMS-2030 برای غلظت کادمیم، جیوه و سرب می تواند یک تجزیه و تحلیل بسیار دقیق چند عنصر از عناصر کمیاب در ماهی را فراهم کند.
با توجه کاربردهای دستگاه طیف سنج ICP-MS شیمادزو ICPMS-2030 و همچنین دقت بسیار بالا در اندازه گیری مواد در مقادیر بسیار کم، اگر قصد خریداری آن را دارید متخصصین باتجربه شرکت ری نور آزما آماده ارائه خدمات مشاوره رایگان خرید و خدمات پس از فروش آن می باشند.
