آب خالص ساز یکی از دستگاه های رایج و پرکاربرد در آزمایشگاه می باشد. آب خالص ساز دستگاهی است که برای تصفیه آب در درجات و جهت مصارف مختلف استفاده می شود. با توجه به اینکه آب از رایج ترین مواد مورد استفاده در آزمایشگاه می باشد و آب شهری دارای مقادیر زیادی املاح، یون ها، میکروارگانیسم ها، ذرات کلوئیدی، باکتری و … می باشد، تهیه آب باکیفیت از مسائل مطرح در آزمایشگاه ها می باشد. از این رو تصفیه آب و وجود دستگاه آب خالص ساز در آزمایشگاه امری اجتناب ناپذیر است.
کاربرد آب خالص ساز
دستگاه آب خالص ساز تقریبا در تمامی آزمایشگاه های شیمی، زیست شناسی، میکروبیولوژی، داروسازی، غذائی و … استفاده می شود. از آب خالص در آزمایشگاه به عنوان حلال، رقیق کننده، پایه محیط کشت، کاربرد های عمومی، کروماتوگرافی و … استفاده می شود.
انواع آب خالص ساز
در حال حاضر تصفیه آب با دستگاه های آزمایشگاهی با تکنیک های مختلفی انجام می گیرد.
تکنیک تقطیر آب
تقطیر آب از روش های سنتی تولید آب در آزمایشگاه می باشد که با استفاده از دستگاه آب مقطر یا distiller انجام می گیرد. در این روش آب مقطر، با تبخیر آب و چگالش مجدد آن تولید می شود به گونه ای که ناخالصی ها در ظرف باقی می مانند. در صورت نیاز به خلوص بیشتر هم از آب دوبار تقطیر استفاده می شود. دستگاه آب مقطر دارای مصرف انرژی بالایی می باشد به همین دلیل خیلی توصیه نمی شود.
تکنیک های فیلتراسیون آب
از روش های مدرن و پربازده در تصفیه آب، فیلتراسیون آن می باشد که این روز ها بسیار مورد توجه می باشد. روش فیلتراسیون برای خالص سازی آب در مقایسه با دستگاه آب مقطر مصرف انرژی بسیار پایین تری دارد. این روش به طور کلی شامل تصفیه با استفاده از انواع مختلف فیلتر ها مانند فیلتر کربن فعال Activated Carbon Filter، غشای اسمز معکوس RO membrane، بستر رزینی Mixed Bed Resin و … می باشد. اساس کارکرد روش خالص سازی آب با فیلتر بدین صورت است که هر چه کیفیت آب خروجی مدنظر بهتر باشد تعداد فیلتر های موجود در مسیر جریان آب بیشتر شده و از اولترا فیلتراسیون استفاده می شود. گاهی برای بهتر شدن نتیجه تصفیه آب از ترکیب روش های فیلتراسیون و تقطیر استفاده می کنند.
اشعه ماورای بنفش یا UV
از اشعه UV جهت ضدعفونی کردن آب استفاده می شود. این اشعه قادر است رنج وسیعی از باکتری ها و ویروس ها را نابود کند. معمولاً از این روش در تصفیه آب های خیلی آلوده و در ادامه روش های معمول تصفیه استفاده می شود.
تکنیک تلفیقی
تلفیقی از همه تکنیک های فوق است که برای استحصال آب خالص و با بهترین کیفیت ارائه می شود.
تصفیه فوق خالص آب شهری برای مقاصد آزمایشگاهی در طی فرآیندی چند مرحله ای در داخل دستگاه
انواع فیلتر آب خالص ساز
فیلتر کربن فعال
کربن فعال ماده ای است که دارای خاصیت جذب سطحی می باشد. این ماده قادر است مقادیر قابل توجهی از ذرات معلق، ترکیبات شیمیایی، کلر، گازهای محلول در آب و باکتری ها … را کاهش دهد. همچنین استفاده از فیلتر کربنی بر روی دستگاه آب خالص ساز اثر قابل توجهی روی طعم و بوی نامطبوع آب دارد.
غشای اسمز معکوس
این غشا تنها توانایی عبور آب را دارد. به گونه ای که ناخالصی هایی مانند نیترات و مواد معدنی در سمت دیگر غشا باقی می مانند و آب به سمت دیگر نفوذ می کند. این عمل در دستگاه تصفیه آب با اعمال فشار اسمزی انجام می گیرد.
بستر رزینی
این بستر حاوی رزین های مختلف کاتیونی و آنیونی می باشد. به طور کلی بستر رزینی در دستگاه آب خالص ساز قادر است یون های مضر موجود در آب را با یون های خنثی در ساختار خود جایگزین و حذف نماید.
دسته بندی دیگری که برای انواع آب خالص ساز انجام می گیرد بر اساس میزان خالص سازی و کیفیت آب خروجی می باشد.
آب فوق خالص
آب فوق خالص آبی است که عاری از هر گونه ماده ای باشد و اصطلاحاً به آن آب صفر گفته می شود. آب فوق خالص برای کاربرد های حساس مانند HPLC، PCR، آنالیز TOC، استخراج از فاز جامد و … در آزمایشگاه های تحقیقاتی استفاده می شود.
آب خالص
آب خالص برای مواردی مانند کروماتوگرافی یونی، طیف سنجی جذب اتمی، طیف سنجی الکترومغناطیسی و بسیاری موارد دیگر کاربرد دارد.
آب معمولی
آب استاندارد برای کاربرد های عمومی آزمایشگاهی همچون شتشوی ظروف، آماده سازی بافر، آماده سازی محیط کشت، آماده سازی محلول pH و… می باشد.
کمپانی آرورا ارائه دهنده مدل های متنوعی از دستگاه های آب خالص ساز برای پوشش مصارف مختلف می باشد. دستگاه آب خالص ساز Crysta 500 جهت کار های عمومی آزمایشگاهی، Crysta 1000 و Crysta 2000 برای تولید آب خالص و فوق خالص مورد نیاز در انجام آزمایشات دقیق و حساس می باشد.
