دستگاه اسپکتروفتومتر از تجهیزات پرکاربردی است که در بیشتر آزمایشگاه های آنالیز دستگاهی وجود دارد. دستگاه اسپکتروفتومتر در انواع اسپکتروفتومتر مرئی و مرئی− فرابنفش وجود دارد. از دستگاه اسپکتروفتومتر برای اندازه گیری رنج گسترده ای از مواد در آزمایشگاه و با استفاده از خواص جذبی آن استفاده می شود. از کاربرد های دستگاه اسپکتروفتومتر می توان به آنالیز مواد غذایی و ترکیبات تشکیل دهنده آن جهت کنترل کیفیت آن اشاره کرد. از جمله مواد غذایی که می توان توسط دستگاه اسپکتروفتومتر UV−Visible آنالیز کرد روغن ها می باشند.
بررسی خلوص و ارزش غذایی روغن زیتون
روغن زیتون از مواد غذایی است که در سال های اخیر با تقاضای بالایی از سوی مصرف کنندگان مواجه شده است. از دلایل گرایش مردم به روغن زیتون می توان به طعم آن و همچنین خواص و مزایای آن برای سلامتی اشاره کرد. روغن زیتون نه تنها خطر ابتلا به بیماری های قلبی و عروقی را کاهش می دهد، بلکه منبع غنی از چربی های غیر اشباع به ویژه اسید اولئیک می باشد.
در سال های اخیر موج گسترده ای از نگرانی ها بابت روغن زیتون های تولیدی به روش های صنعتی و افت کیفیت آن ایجاد شده است. از این رو طبق قوانین، تولیدکنندگان پس از تولید روغن، ملزم به بررسی میزان مواد غیر مجاز در آن و تضمین سلامت و کیفیت محصول در محدوده ی استاندارد می باشند. یکی از تجهیزات آزمایشگاهی که به طور معمول برای بررسی میزان مواد غیر مجاز در روغن ها مورد استفاده قرار می گیرد دستگاه اسپکتروفتومتر ماوراء بنفش UV می باشد.
همانطور که گفته شد یکی از دستگاه هایی که به منظور تعیین خلوص روغن زیتون و بررسی کیفیت آن استفاده می گردد، دستگاه Spectrophotometer UV–Vis می باشد. آنالیز روغن زیتون توسط دستگاه اسپکتروفتومتر به این صورت است که نمونه روغن را در معرض طیف نوری بین 200-300 نانومتر قرار می دهند و میزان جذب را در این محدوده اندازه گیری می کنند. تحلیل نتایج آنالیز نیز بدین صورت است که اگر در محدوده فوق میزان جذب پایین باشد نشانگر بکر بودن محصول، کیفیت بالا و حفظ خواص طبیعی آن می باشد. اما در صورتی که دستگاه اسپکتروفتومتر مقادیر بالای جذب را در محدوده طول موج 200-300 nm داشته باشد، نشان دهنده این است که محصول تصفیه شده و یا تقلبی می باشد و هرچه این مقدار جذب بیشتر باشد مدرکی دال بر پایین تر بودن کیفیت آن روغن می باشد.
کاربرد های دیگر دستگاه اسپکتروفتومتر مرئی – فرابنفش
- تعیین میزان فرمالدهید در اسباب بازی کودکان با دستگاه اسپکتروفتومتر
- اندازه گیری ویتامین ث آبمیوه با دستگاه اسپکتروفتومتر UV/Vis
- تعیین دمای تخریب ملکول DNA با دستگاه اسپکتروفتومتر
- بررسی عیار محافظتی کرم ضد آفتاب در برابر اشعه UV
- آنالیز نیترات آب با دستگاه اسپکتروفتومتر مرئی− فرابنفش
- آنالیز میزان فسفات و نیتروژن در کود های شیمیایی با اسپکتروفتومتر UV – Vis
- بررسی کیفیت عسل با دستگاه اسپکتروفتومتر مرئی−ماوراء بنفش