اسپکتروفتومتر Spectrophotometer از دستگاه های طیف سنج آزمایشگاهی است که برای آنالیز رنج وسیعی از مواد بکار می رود. اساس اندازه گیری ماده با دستگاه اسپکتروفتومتر، تابش نور به آنالیت در طول موج های مختلف و بررسی میزان جذب و عبور آن می باشد. دستگاه اسپکتروفتومتر در انواع مرئی Vis و مرئی– فرابنفش UV−Vis وجود دارند. از دستگاه اسپکتروفتومتر برای آنالیز طیف گسترده ای از مواد در حوزه های مختلف علمی و تحقیقاتی، کنترل کیفی غذا و دارو و بررسی های محیط زیست استفاده می شود. از کاربرد های دستگاه اسپکتروفتومتر یو وی- ویزیبل می توان به اندازه گیری میزان نیترات NO3 در آب آشامیدنی جهت کنترل کیفیت آب مصرفی اشاره کرد.
نیترات در آب آشامیدنی
نیترات از مواد ضروری برای رشد گیاهان و ادامه حیات آنها بحساب می آید و در صورتی که مقدار آن در خاک کشاورزی کم باشد به صورت کود به خاک افزوده شده و موجب غنی سازی آن می شود. مقادیر مازاد نیترات معمولاً از طریق خاک وارد منابع آبی شده و از این طریق وارد بدن انسان می شود. از راه های دیگر ورود نیترات به منابع آبی، ورود فاضلاب های خانگی، تجزیه گیاهان و فضولات حیوانی و زباله های شهری به منابع آبی می باشند. میزان بالای نیترات در بدن انسان عوارض بسیاری به دنبال دارد. نیترات هنگامی که وارد بدن انسان می شود تبدیل به نیتریت می شود. نیتریت ترکیبی است که با اثرگذاری بر روی هموگلوبین خون موجب کاهش اکسیژن رسانی به اندام های بدن و ایجاد اختلالات مختلف در بدن می شود. آسیب پذیرترین گروه سنی در برابر مقدار بالای نیتریت، نوزادان، افراد مسن و جنین در بدن مادر می باشند. نیتریت یک عامل سرطان زا نیز به شمار می رود.
با توجه به نگرانی هایی که درباره مصرف بالای نیترات وجود دارد، سازمان غذا و دارو دستورالعمل هایی در مورد حداکثر میزان مجاز نیترات در مواد غذائی و آب آشامیدنی وضع کرده است. از این رو تصفیه خانه ها ملزم به کنترل میزان نیترات در آب آشامیدنی می باشند و در صورت تجاوز نیترات از حد استاندارد ملزم به اعمال روش های مناسب تصفیه تا رسیدن به حد مجاز می باشند. معمولاً آنالیز آب در تصفیه خانه ها به هدف اندازه گیری نیترات آن توسط دستگاه اسپکتروفتومتر مرئی – ماوراءبنفش صورت می پذیرد.
تعیین نیترات آب با دستگاه اسپکتروفتومتر UV/Vis
در تحقیقی برای بررسی کیفیت آب و اندازه گیری میزان نیترات آب آشامیدنی، تعداد 10 نمونه آب از مناطق مختلف شهر جمع آوری و تحت آنالیز با دستگاه اسپکتروفتومترمرئی فرابنفش قرار گرفت. هر کدام از نمونه های آب از یک تصفیه خانه مجزا وارد خطوط انتقال شده بودند. آنالیز نیترات با دستگاه اسپکتروفتومتر UV/Vis و با تنظیم طیف نوری روی 220 و 270 نانومتر اندازه گیری شد. مقدار دقیق غلظت نیترات در آب آشامیدنی از طریق بدست آوردن عدد جذب طبق رابطه زیر محاسبه می شود.
(Abs220-(2*Abs275
در رابطه فوق جذب در 275 نانومتر مربوط به تداخلات مواد آلی می باشد. مقدار غلظت نهایی نیترات از مقایسه عدد بدست آمده در رابطه بالا با منحنی استاندارد رسم شده بدست می آید. باید توجه داشت تنها در صورتی که دو برابر مقدار جذب در 275 کمتر از 10% جذب در 20 نانومتر باشد می توان از رابطه فوق استفاده کرد.
کاربرد های دیگر دستگاه اسپکتروفتومتر UV-Vis
- آنالیز فرمالدهید در اسباب بازی و پارچه با اسپکتروفتومتر
- اندازه گیری ویتامین ث آبمیوه با دستگاه اسپکتروفتومتر
- تعیین خلوص روغن زیتون با دستگاه اسپکتروفتومتر UV
- آنالیز رنگ های خوراکی در مواد غذائی با دستگاه Spectrophotometer
- تعیین دمای تخریب ملکول DNA با اسپکروفتومتر مرئی− فرابنفش
- آنالیز کلروفیل در گیاهان با اسپکتروفتومتر یو وی
- اندازه گیری فسفر آب با دستگاه اسپکتروفتومتر
شرکت ری نور آزما با سال ها سابقه در زمینه فروش تجهیزات عمومی و آنالیتیکال آزمایشگاهی و دارای مجوز نمایندگی از کشور های مختلف دنیا، آماده ارائه هرگونه خدمات مشاوره خرید در زمینه تجهیزات آزمایشگاهی و دستگاه های آنالیز مانند طیف سنج اسپکتروفتومتر می باشد.